środa, 14 stycznia 2009

Nessun Dorma - "Turandot" Puccini

Vanessa Mae - Fantasía violín




Nessun dorma (wł. "Niech nikt nie śpi") – aria Kalafa z finałowego aktu opery Turandot Giacomo Pucciniego.

Jest to jedna z najsłynniejszych arii operowych w dziejach.
Wykonywana była przez największych śpiewaków klasycznych i przez wielu muzyków rozrywkowych, m.in. heavymetalowy zespół Manowar czy francuskiego piosenkarza, Patricka Bruela.
Utwór ten zaśpiewał w telewizji Paul Potts, gwiazda brytyjskiego programu Britain's Got Talent.

Utwór został też wykonany przez Luciano Pavarottiego podczas otwarcia igrzysk olimpijskich w Turynie 10 lutego 2006 i był ostatnim publicznym wystąpieniem tenora.

Arię tę wykonują z powodzeniem także kobiety, np. Sarah Brightman (sopran), Katherine Jenkins (mezzosopran).

Oryginalne włoskie libretto

La folla:
Nessun dorma! Nessun dorma!

Calaf:
Nessun dorma! Nessun dorma!
Tu pure, o Principessa,
nella tua fredda stanza
guardi le stelle
che tremano d'amore e di speranza...
Ma il mio mistero è chiuso in me,
il nome mio nessun saprà!
No, no, sulla tua bocca lo dirò,
quando la luce splenderà!
Ed il mio bacio scioglierà il silenzio
che ti fa mia.

Le donne:
Il nome suo nessun saprà...
E noi dovrem, ahimè, morir, morir!

Calaf:
Dilegua, o notte! Tramontate, stelle!
Tramontate, stelle! All'alba vincerò!
Vincerò! Vincerò!

Tłumaczenie na język polski

Tłum:
Niechaj nikt nie śpi! Niechaj nikt nie śpi!

Kalaf :
Niechaj nikt nie śpi! Niechaj nikt nie śpi!
Ty też, o, Księżniczko,
w swej zimnej izbie
patrzysz na gwiazdy,
które drżą z miłości i nadziei...
Lecz moja tajemnica jest zamknięta we mnie,
nikt nie pozna mojego imienia!
Nie, nie, na twoje usta je złożę,
gdy światło zaświeci!
A mój pocałunek roztopi ciszę,
która czyni cię moją.

Chór:
Nikt nie pozna jego imienia...
A my, niestety, będziemy musieli umrzeć, umrzeć!

Kalaf :
Rozprosz się, o, nocy! Zajdźcie, gwiazdy!
Zajdźcie, gwiazdy! O świcie zwyciężę!
Zwyciężę! Zwyciężę!

Turandot - niedokończona opera w trzech aktach włoskiego kompozytora Giacomo Pucciniego.
Oryginalne libretto napisali Giuseppe Adami i Renato Simoni na podstawie sztuki Turandot Carlo Gozziego.
Na język polski przełożone zostało przez Marię Olszańską.

Akcja opery rozgrywa się w Pekinie.
Opowiada historię okrutnej chińskiej księżniczki Turandot, która poprzysięgła nigdy nie oddać się mężczyźnie.
Aby uchronić się przed zamążpójściem, każdemu kandydatowi do jej ręki zadaje trzy arcytrudne zagadki.
Karą za udzielenie błędnej odpowiedzi jest śmierć.

Sztukę po śmierci Pucciniego dokończył Franco Alfano.
Światowa prapremiera Turandot odbyła się 25 kwietnia 1926 w mediolańskiej La Scali. Dyrygował Arturo Toscanini, który przerwał przedstawienie po ostatnich taktach napisanych przez Pucciniego i po krótkiej przerwie kontynuował.
Prapremiera polska miała miejsce w Teatrze Wielkim w Warszawie 15 grudnia 1932.

Z "Turandot" pochodzi jedna z najbardziej znanych arii operowych świata- "Nessun dorma".
---------------
Źródło: Wikipedia